DÖRT KURU FASULYE (PHASEOLUS VULGARIS L.) GENOTİPİ ARASINDAKİ STERİLİZASYON PERFORMANS FARKLILIKLARININ SADECE TEK BİR YÜZEY STERİLİZASYON PROTOKOLÜ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Phaseolus vulgaris L., dünya çapında çok sayıda insanı protein kaynağı olarak besleyen dünyanın en önemli baklagil bitkilerinden biridir. Bitki, dünya genelindeki hemen hemen tüm ülkelerde büyük ölçüde yetiştirilmektedir. Aynı zamanda, en önemli baklagil, ekim sistemlerinin bir parçası olarak tarımsal sürdürülebilirlikte önemli bir rol oynamaktadır. Bitki geniş bir genetik çeşitliliğe sahiptir ve bu çeşitlilik, yaygın fasulye yetiştiriciliğinde verimi, kaliteyi ve hastalık direncini artırmak için büyük önem taşımaktadır. Kuru fasulye, tohumların açık alan koşullarından toplanması nedeniyle çimlenme aşamasında mikroorganizmalar tarafından sıklıkla engellenir. Fasulyenin bilimsel ve tarımsal manipülasyonları, yüksek kaliteli ve en azından yüzey sterilize edilmiş tohumlar gerektirir. Çoğu durumda, farklı çeşitler için yalnızca bir sterilizasyon protokolü kullanılmıştır. Çalışmanın amacı, seçilen bir sterilizasyon yöntemi altında dört genotip (Genotip-1, 2, 3 ve 4) arasında sterilizasyon performansını göstermektir. Tohumlar, en yaygın sterilizasyon maddesi olan %20 konsantrasyonda ticari çamaşır suyu ile 15 dakika muamele edilmiştir. İşlemlerden sonra tüm işlem görmüş tohumlar steril distile su ile üç kez yıkandı ve 20 dakika kurumaya bırakıldı. Protokolden sonra tohumlar filtre kağıdı üzerindeki petri kaplarına yerleştirildi ve 0, 25, 50, 100, 150 ve 200 mM NaCl ile zenginleştirilmiş 10 ml steril distile su ile nemlendirildi. Kontaminasyon oranı 9. günde gözlendi. Çimlenme kapasitesine sahip kontaminasyonsuz tohumların yüzdesi, her çeşit için, her tuz konsantrasyonu için ve bunların etkileşimi için kaydedildi. En etkili sterilizasyon sonuçları Tip-1 (%92,78) ve Tip-2 (%89,98) genotiplerinden elde edildi. Tip-3 (%43,90) ve Tip-4 (%11,1) sırasıyla orta ve en düşük sonuçları gösterdi. Tüm çalışmalarda, tuz uygulamaları ortalamalarına göre, kullanılan tuz konsantrasyonları arasında genotip ortalamalarında önemli bir fark bulunmamış, veriler %52,5-65,9 arasında değişmiştir. Çalışmada genel olarak fasulye tohumu sterilizasyonunda her genotip için sterilizasyon protokolünün optimize edilmesi gerektiği ortaya konmuştur.

 

8. Middle East International Conference on Contemporary Scientific Studies, 7-8 January 2023 Adana/TÜRKİYE, Adana, Türkiye